İslam hüququnda və milli qanunvericilikdə uşaq haqları

Cəmiyyətin əsasını təşkil edən ailənin insanlığa təqdim etdiyi ən dəyərli hədiyyə uşaqlardır. İslam hüququnda uşaqlığın başlanğıcı şəxsiyyətin başlanğıcı adlandırılmaqla, şəxsiyyət sağ doğulmaq şərtilə cəninin (dölün) ana bətninə düşməsilə başlanır. Uşaq-şəxsiyyətin baçlanğıcından etibarən tam və saglam doğulmaq şərti ilə rəşid (doğru və ağıllı davranmaq) olduğu ana qədərki dövrdə olan insan balasıdır. İslam düşüncəsinə görə uşaq, ana bətnində olduğu vaxtdan büluğ (cinsi yetkinlik yaşı) və rüşd (əqli yetkinlik yaşı) yaşlarına qədər bütün inkişaf mərhələlərində uşaq olaraq qalır. Bu mərhələlərin hər birində onun şəriət tərəfindən müəyyən edilmiş hüquqları vardır. Lakin uşaq bu hüquqları dərk etmək və realizə etmək hüququndan məhrum olduğu üçün bu vəzifə ailənin, cəmiyyətin və dövlətin üzərinə düşür. Qanuni nikahdan doğulmuş və ya tapılma, əsil-nəsəbi məlum olan və ya olmayan, azad insan və ya kölə, müsəlman və ya qeyri-müsəlman olmasından asılı olmayaraq bütün uşaqlar müsəlman hüququ tərəfindən qayğı və himayə ilə əhatə edilmiş və onlara normal inkişaf etmək üçün şərait yaradılmışdır.

Proceeding from the basic source of the Islamic law – Koran, Sunnah and laws of the Azerbaijan Republic, the article carries out analysis of Islam-secured civil, family and labor laws conformably to children, starting with fetal age and ending with full age, as well as child rearing following family dissolution, criminal and civil-legal responsibility of the child, guardianship and tutelage, child’s parentage.

В статье на основании основного источника исламского права Корана, Сунны и законов Азербайджанской Республики проводится анализ признаваемых и обеспечиваемых исламской религией гражданских, семейных, трудовых прав в отношении детей, начиная с внутриутробного периода до совершеннолетия, а также вопросов воспитания ребенка в случае распада семьи, уголовной и гражданско-правовой ответственности ребенка, опекунства и попечительства в отношении ребенка, происхождения ребенка.