Manzûm ve Mahtût Hâlde Muhtasar Bir Tecvîd Örneği (Transkripsiyon ve Edisyon Kritik Çalışması)

Bu məqalə şəxsiyyəti müəyyən edilə bilməyən Husam b. (ben: oğlu) Xəlifə əlMaraşi tərəfindən yazılmış Qavaid al-Qur’an və Tajveed al-Calam al-Elahi adlı qısa poetik əlyazmanın transkripsiyası, tərcüməsi, aşağı sərlövhələrlə hazırlanması və nəhayət dəyərləndirilməsini ehtiva edən tənqidi araşdırmanın nəşridir. 60 beytdən ibarət olan bu əsər bir yarpağın ön/bir səhifəsinə sığan çox kiçik həcmli bir traktata bənzəyir. Mövzulara iki hissədə toxunan müəllif birinci hissədə hərflərin mənşəyini açıqlamış; on qismə ayırdığı ikinci hissədə isə İmam Asimin Həfs rəvayətinə əsasən Quranın qiraəti ilə bağlı bəzi əsas məsələləri poetik formada ifadə etmişdir. Müəllif lakonik şəkildə irəli sürdüyü bəzi qiraət qaydalarına dair müəyyən misraları da yəqin ki, sonralar nümunələrini elmi üsullarla göstərdiyimiz əsərin haşiyə hissəsinə annotasiya şəklində əlavə edib.

This article is an edition of the critical study that includes transcription, translation, development with footnotes and finally evaluation on a concise, poetic manuscript named as Qavaid al-Qur’an and Tajveed al-Calam al-Elahi, written by a person named Husam b. (ben: son of) Khalifah al-Marashi, whose identity and personality could not be determined. Consisting of 60 couplets, this work looks like a very small treatise that fit on the front/single page of a leaf. Dealing with the subjects in two parts, the author explains the origins of the letters in the first part; in the second part, which he divided into ten parts, he expressed some basic issues regarding the recitation of the Qur'an according to Hafs narration of Qiraah Asim in poetic form. The author, also and probably later added some verses about some recitation rules that he put forward in a terse manner, in the margins of the work -in the form of annotationswhose examples have been shown by us with scientific methods.

Данная статья представляет собой издание критического исследования, охватывающее транскрибирование, перевод, разработку со сносками и, наконец, оценку сжатой, поэтической рукописи под названием «Каваид альКоран» или «Таджвид аль-Калам аль-Илахи», написанной человеком по имени Хусам б. (сын) Халифа аль-Мараши, личность которого установить не удалось. Состоящая из 60 двустиший, данная работа напоминает небольшой трактат, умещающийся на первой / единственной странице листа. Рассматривая темы в двух частях, автор объясняет происхождение харфов в первой части. Во второй части, разделенной автором на десять разделов, он изложил некоторые основные вопросы, касающиеся декламации Корана в соответствии с чтением Хафса кираата Асима в стихотворной форме. Также, автор, по всей видимости, добавил позже несколько стихов о ряде правил декламации, изложив их кратко на полях работы в виде аннотаций, примеры которых были продемонстрированы нами с применением научных методов.

Bu makale, kimliği ve kişiliği tespit edilemeyen Hüsam bin Halîfe elMer’aşî adlı bir şahıs tarafından şiir tarzında kaleme alınan, el yazması vaziyetinde bulunan Kavâ’ıdu’l-Kur’ân ve Tecvîdu’l-Kelâmi’l-İlâhî ismini taşıyan muhtasar eser üzerinde yapılan transkripsiyonu, tercümeyi, dipnotlarla yapılan geliştirmeyi ve en sonunda da değerlendirmeyi içeren bir edisyon kritik çalışmasıdır. 60 beyitten ibaret olan bu eser, bir varakın ön yüzüne/tek sayfasına sığdırılan oldukça küçük hacimli bir risâleyi andırmaktadır. Konuları iki bölüm hâlinde ele alan müellif, birinci bölümde harflerin mahreçlerini; on kısma ayırdığı ikinci bölümde ise Âsım Kıraati’nin Hafs Rivâyeti’ne göre Kur’an’ın okunuşuna dair bazı temel meseleleri, nazma dökerek dile getirmiştir. Yazar, veciz biçimde ortaya koyduğu birtakım tilâvet kurallarına dair bazı âyetleri, ayrıca ve muhtemelen daha sonraları eserin kenarlarına -hâşiye şeklinde derç etmiştir ki bu örnekler, tarafımızdan bilimsel usullerle gösterilmiştir.