Əhməd Ağaoğlu və dini maarifçilik (Vətən tarixi: 07.00.02)

Əli Fərhadov

№ 16(16) Aralık 2011

AZ
EN
RU

Əhməd Ağaoğlu və dini maarifçilik (Vətən tarixi: 07.00.02)

Ahmet Agaoglu and Religious Enlightenment

Ахмед агаоглу и религиозное просвещения

Əli Fərhadov Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin elmi işçisi

Öz

AZ
EN
RU

XIX əsr və XX əsrin əvvəlləri Azərbaycanda elm və aydınlanma cərəyanının inkişaf etdiyi bir dövrdür. Abbasqulu ağa Bakıxanov (1794-1846), Mirzə Fətəli Axundov (1812-1878), Cəlil Məmmədquluzadə (1869-1932), Əhməd Ağaoğlu (1869-1939), Əli bəy Hüseynzadə (1864-1940) və başqalarının yaradıcılığı bu dövrə təsadüf edir. Adı çəkilən ziyalılar və onların davamçıları Azərbaycanın sosial-iqtisadi geriliyinin səbəblərini araşdırır, azərbaycanlıların inkişaf etmiş mütərəqqi millətlər sırasına qoşulması üçün müxtəlif çıxış yolları axtarırdılar.

Creativity prominent representative of the Azerbaijani intelligentsia Ahmet Agaoglu, who lived in the XIX – early century, possessed the Islamic character, played an indispensable role for escaping Azerbaijanis from prejudice and ignorance and their entry into the family progoressive peoples. The article listed the motives of Islamic education in the work of A.Agaoglu, analyzed his views on social issues of his time.

Творчество видного представителя азербайджанской интеллигенции Ахмеда Агаоглу, жившего в ХIX начале XX века, носило исламский характер и сыграло незаменимую роль в избавлении азербайджанцев от предрассудков и невежества и вступлении их в семью прогрессивных народов. В статье указаны мотивы исламского просвещения в творчестве А.Агаоглу, проанализированы его взгляды на общественныe проблемы своего времени.

Referanslar

Ağaoğlu Əhməd bəy. Seçilmiş əsərləri. Bakı: Şərq-Qərb, 2007.

Ağayev Əhməd bəy. “İran qadını”. http://vahdetedogru.wordpress.com/2011/02/20/iran-qadini.

“Ahmet Ağaoğlu”. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/dosya/1-17729/h/ahmetaqaoqlu.pdf.

Aşırlı Akif. Azərbaycan mətbuatı tarixi: (1875-1920). Bakı: Elm və Təhsil, 2009.

Azərbaycan Tarixi. 7 cilddə, IV c., Bakı: 2000.

Yenə orada. V c., Bakı: Elm, 2001.

Əl-Bakuvi Mir Məhəmməd Kərim Mircəfər. Kəşfül-həqayiq. 3 cilddə, I cild, Tiflis: Kaspi mətbəəsi, 1322.

Yenə orada. II cild, Tiflis: Kaspi mətbəəsi, 1322.

Yenə orada. III cild, Tiflis: Kaspi mətbəəsi, 1322.

Əzizov Eldar. Difai. Bakı: 2009.

“Hadis-i şeriflerde anne babaya iyilik”. http://www.ihya.org/kavram/kavramlar-ansiklopedisi/dt-389.html.

Qafqazda “erməni məsələsi”. 3 cilddə, I cild, Bakı: Elm, 2010.

Yenə orada. II cild, Bakı: Elm, 2010.

Yenə orada. III cild, Bakı: Elm, 2010.

Kara İsmail. Türkiye`de islamcılık. İstanbul: Yeni Şafak, 1995.

Kur`an-ı Kerim ve onun açıklamalı meali. (Hazırlayanlar: Ali Özek, Hayred- din Karaman, Ali Turgut, Mustafa Çağırıcı, İbrahim Kafi Dönmez, Sadreddin Gümüş), Suudi Arabistan Krallığı, Medine-i Münevvere: 1987.

Qur`ani-Kərim. (Ərəb dilindən tərcümə edənlər: Ziya Bünyadov, Vasim Məmmədəliyev), Bakı: Azərnəşr, 1991.

Lewis Bernard. Modern Türkiye`nin doğuşu. (İngiliscədən tərcümə edən: Metin Kiratlı). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1996.

Məhərrəmov Nizami: Babaşov Məmmədəli. Qafqaz müsəlmanlarının atası. “Ədəbiyyat” qəz., Bakı: 1991, 8 fevral.

Müttefekun Aleyh hadisler: Buhari ve Müslim`in ittifak ettiği hadisler. (Ha-zırlayan: Muhammed Fuad Abdülbaki Tertibi, tərcümə edən: Abdullah Feyzi Kocaer), Konya: Hüner, 2004.

Rahman Fazlur. İslam. (Türkcəyə tərcümə edənlər: Mehmet Dağ, Mehmet Aydın), İstanbul: Selçuk yayınları, 1993.

Soysaldı H.Mehmet. Hz.Peygamberin evrensel mesajı Kur`an // Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 2, Elazığ: 2001.

Süleymanlı Mübariz. “Azərbaycanda gender probleminə dair ilk kulturoloji tədqiqat”. http://www.azadtribun.net/x19210.htm.

Toplam 23 kaynakça bulunmaktadır. Daha Fazla Referansı Göster