Azərbaycan tolerantlıq modelinə təsir edən dini-mədəni amillər

Religious-Cultural Factors Influencing Azerbaijan's Model of Tolerance

Дини и культурные факторы, влияющие на модель толерантности в Азербайджане

Azerbaycan Tolerans Modeline Etki Eden Dini-Kültürel Unsurlar

  • Elnure Azizova Xəzər Universiteti
Müasir dövrdə beynəlxalq və yerli səviyyədə siyasi, dini və etnik zəmində ən çox müzakirə olunan mövzulardan biri tolerantlıqdır. Qloballaşma prosesi ilə birlikdə müxtəlifliklərin birllikdə yaşamasının təmin olunması üçün tolerantlıq mühüm bir amilə çevrilmişdir. Digər tərəfdən beynəlxalq aləmdə irqi, milli, dini ayrıseçkilik və qarşıdurma zəminində baş verən hadisələr nəticəsində milyonlarla insan zərər çəkir. Bütün bunlar diqqətə alındıqda fərqliliklərə qarşı yüksək xoşgörü ənənəsinə malik ölkələrin və xalqların tolerantlıq modellərinin araşdırılması sözügedən problemlərin həlli üçün böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu məqalədə Azərbaycan tolerantlıq modelinin dini və mədəni əsasları araşdırılmışdır.
There is no doubt that political, religious and ethnic tolerance has become one of the most discussed subjects of modern times in local and international level. To ensure the survival of coexistence of differences through Globalization process tolerance has turned into an important factor. On the other hand millions of people have been encountering harassment as a result of racial, ethnic and religious discrimination, as well as incidents that occur on the basis of ethnic and/or religious conflicts. Given these factors, investigating of toleration models of the countries and peoples with high tolerance tradition toward differences and diversity has great importance for resolving above-mentioned problems. In this article religious and cultural basis for Azerbaijan’s tolerance model is discussed.
Нет никаких сомнений,что толерантность стала одной из самых обсуждаемых тем политических, религиозных и этнических дискуссий в местном и международном уровне. В процессе глобализации для обеспечения мирного сосуществования различий толерантность превратилась в важный фактор. С другой стороны, миллионы людей в мире страдаюут от дискриминаций и конфликтов на расовой, этнической и религиозной почве. С учетом всех этих факторов, исследование моделей толерантности стран и народов с традиционно высокой терпимостью к различиям и разнообразию имеет большое значение для решения вышеупомянутых проблем. В этой статье исследуется религиозное и культурное обоснование модели толерантности Азербайджана.
Modern dönemde uluslararası ve yerel düzeyde siyasi, dini ve etnik zeminde en fazla tartışılan konulardan birisi hoşgörüdür. Küreselleşme süreciyle birlikte farklılıkların birlikte yaşamasını sağlamak için hoşgörü önemli bir etkene dönüşmüştür. Öte yandan uluslararası alanda ırk, milli ve dini ayrımcılık, ayrıca çatışma zemininde meydana gelen olaylar sonucunda milyonlarca insan zarar çekiyor. Bütün bunlar dikkate alındığı zaman farklılıklara karşı yüksek hoşgörü geleneğine sahip ülke ve halkların hoşgörü modellerinin incelenmesi, söz konusu sorunların çözümü için büyük önem taşımaktadır. Bu makalede Azerbaycan hoşgörü modelinin dini ve kültürel temelleri incelenmiştir.
Referanslar

Albert Weale, A.“Toleration, Individual Differences, and Respect for Person”, Aspects of Toleration, London, 1985, p. 16-35.

A.E. Galeotti, “Citizenship and Equality: The Place for Toleration”, Political Theory 21, 1993, p. 585-605.

Bəlazuri, Əhməd ibn Yəhya, Fütuhul-Buldan (thq. Abdullah Ənis Təbba), Beyrut, 1987.

Glen Newey, Virtue, Reason and Toleration: The Place of Toleration in Ethical and Political Philosophy, 1999.

Malik ibn Ənəs, Muvatta, Darüs-səlam, Ərəbistan, 2000.

Nizami Gəncəvi, İskəndərnamə: Şərəfnamə (trc. Abdulla Şaiq), Bakı 2004.

Nizami Gəncəvi, Sirlər Xəzinəsi (trc. Xəlil Rza Ulutürk), Bakı 2004.

Həmidullah, Məhəmməd, əl-Vəsaiqüs-siyasiyyə, Beyrut 1985.

Hüseyin Cavid, Əsərləri, II, Bakı 2005.

İbn Hənbəl, əl-Müsnəd, İordaniya 2005.

Ingrid Greppell, Toleration on Trial, UK 2008.

Əzizova, Elnurə, “İslamın Azərbaycana gəlişi və yayılması”, Azərbaycanda ənənəvi din, Dini Qurumlarla İş Üzrə Dövlət Komitəsi, Bakı 2014, s. 8-30.

Kitabi-Dədə Qorqud: Əsil və sadələşdirilmiş mətnlər, Öndər Nəşriyyat, Bakı 2004.

Raz, J. “Autonomy, Toleration and the Harm Principle”, Justifying Toleration, Conceptual and Historical Perspectives, Cambridge, 1988, p. 155-175.

The Oxford English Dictionary (ed. John Simpson, Edmund Weiner), UK: Clarendon Press, 1989.

Oxford Dictionary of Current English, Neə York: Oxford University Press, 2009.

Paşazadə, Allahşükür, Qafqazda İslam, Bakı, 1991.

Peter Jones, “Toleration, harm and moral effect”, Aspects of Toleration, p. 136-157.

Pew Research Center, The World’s Muslims: Unity and Diversity, 2012.

Thomas Badwin, “Toleration and the right to freedom”, Aspects of Toleration (ed. John Horton, Susan Mendus), London, 1985, pp. 36-52.

Tirmizi, Sünəni-Tirmizi, Darüs-səlam, Ərəbistan 2000.

Azərbaycanda İslam, Dini Araşdırmalar Mərkəzi, Bakı, 2014.

Toplam 22 kaynakça bulunmaktadır.
№ 24(24) Aralık 2015 Gör

№ 24(24) Aralık 2015

Makale Bilgileri

  • Makale Türü Articles
  • Gönderildi Aralık 31, 2015
  • Yayınlanmış Aralık 31, 2015
  • Sayı № 24(24) Aralık 2015
  • Bölüm Articles
  • Dosya İndirmeleri 3
  • Özet Görüntülemeler 12
  • Paylaş
İndirme verisi henüz mevcut değil.
Nasıl Atıf Yapılır