Azərbaycanın məzhəblərarası tolerantlıq tarixindən XX əsrin əvvəlinə aid bir nümunə: Füyuzat jurnalı

1 noyabr 1906 – 1 noyabr 1907-ci il tarixində Bakıda 32 sayı olarak nəşr olunan Füyuzat Jurnalı qısa nəşr tarixinə baxmayaraq Azərbaycan Türklərini milli-dini kimliyinin formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Baş redaktor Əli Bəy Hüseynzadənin siyasi-ictimai görüşlərinə uyğun olaraq jurnalda ön plana çıxan Türkləşmək, Müsəlmanlaşmaq və Avropalılaşmaq şüarında önəmli yer tutan İslam yozumunda məzhəblərlə əlaqəli birləşdirici yanaşma müdafiə edilir. Bu məqalədə Azərbaycanın məzhəblərarası tolerantlıq tarixi çərçivəsində Füyuzat Jurnalında təşviq olunan İslam məzhəbləri arasındakı ittifaq və ittihad düşüncəsi araşdırılacaq.

Füyuzat Journal played an important role in the formation of the nationalreligious identity of the Azerbaijani Turks, despite its short publication period in Baku November 1, 1906 – November 1, 1907 in 32 issues. Unifying approach among sects related to the Islamic view has an important place in the Journal’s motto of “Turkification, Islamization and Europeanization”, in accordance with the political and social views of the chief editor Ali Bey Huseynzade. In this article the idea of alliance (ittifaq) and union (ittihad) among Islamic sects will be investigated within the framework of Azerbaijan’s history of sectarian tolerance that depicted in Fuyuzat Journal.